Obecnie, nie ma żadnych regulacji, które obligowałyby gminy do opracowywania planów gospodarki niskoemisyjnej. Trwają prace związane ze sposobem redystrybucji środków pomocowych w kolejnej perspektywie UE obejmującej okres 2021 – 2027. Nie ma jednoznacznych wskazówek, co do uzależnienia możliwości dofinansowania konkretnych zadań inwestycyjnych od ich zawarcia w obowiązującym Planie Gospodarki Niskoemisyjnej dla danej Gminy.

Jednak biorąc pod uwagę obecny poziom zanieczyszczenia środowiska naturalnego, w szczególności poziom emisji substancji szkodliwych, warto, z perspektywy jednostki samorządu terytorialnego, w dalszym ciągu monitorować postępy w zakresie ograniczania emisji w obrębie Gminy oraz wskazywać zadania inwestycyjne, których realizacja gwarantuje postęp w tym zakresie.

Podejmując decyzję odnośnie opracowania PGN, należy pamiętać o obowiązkach dla państw członkowskich odnoszących się do ograniczenia emisji o 55% do 2035 roku i o 100% do 2050 roku, wynikających z ostatnich decyzji Komisji Europejskiej.

Punktem wyjścia powinien być Raport z wykonania PGN obowiązującego do 2020 roku. Jeżeli zakres tego PGN obejmował jedynie poniżej 10% infrastruktury gminnej (budynki, drogi, instalacje) to powinno się opracować kolejny, PGN mający odpowiadać na pytania:


• Jak wygląda sytuacja w gminie – Raport z PGN do 2020 roku? Jak wysokie są emisje gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń powietrza i jakie są ich źródła – BEI (Bazowa Inwentaryzacja Emisji) zaktualizowana do roku 2019/2020?


• Jak chcielibyśmy, aby sytuacja wyglądała – czyli jakie są cele Planu – zadania inwestycyjne przewidziane do realizacji?


• Jak te cele osiągnąć, czyli jakie działania ujęto w Planie? Kiedy będą realizowane, jaki ma być ich koszt, jakie efekty? Z jakich środków zostaną sfinansowane? Kto będzie odpowiadał za ich realizację?


• Jak ma wyglądać sprawdzanie, czy wszystko przebiega zgodnie z Planem?

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej powinien obejmować działania w zakresie:


• efektywności energetycznej, np. termomodernizacja budynków publicznych i wsparcie dla tego typu inwestycji w budynkach prywatnych, wymiana oświetlenia ulicznego, unowocześnianie systemów i instalacji grzewczych, wymiana źródeł ciepła;


• rozwoju odnawialnych źródeł energii, np. instalowanie urządzeń OZE na budynkach użyteczności publicznej, wsparcie informacyjne, administracyjne i finansowe dla mieszkańców;


• ograniczania emisji transportowych, np. rozwój transportu publicznego, zakup elektrycznych autobusów, budowa ścieżek rowerowych, wprowadzenie systemu wypożyczania rowerów;


• planowania przestrzennego, np. planowanie zabudowy i węzłów transportowych tak, by zapobiegać zwiększaniu ruchu samochodowego, tworzenie zielonych klinów i korytarzy;


• ograniczania emisji w przedsiębiorstwach działających na terenie gminy, np. wsparcie informacyjne i administracyjne dla małych i średnich przedsiębiorstw, które chcą zainwestować w ocieplenie budynków lub instalacje OZE;


• edukacji, np. kampanie informacyjne, konkursy, warsztaty, spotkania, debaty, dni otwarte, promowanie dobrych praktyk.